Jednym z najważniejszych wytworów społeczności OpenStreetMap jest podstawowa warstwa mapy na openstreetmap.org. Od samego początku była publikowana na licencji CC BY-SA 2.0. Podobne warunki licencji dotyczyły danych OpenStreetMap – do czasu, gdy 8 lat temu zmieniliśmy licencję na dane na ODbL 1.0. Licencja na kafelki pozostała wtedy bez zmian.
Z biegiem lat doprowadziło to do sytuacji, w której używanie „kafelków” (pojedynczych obrazów, z których składa się wyświetlana mapa) wiązało się z niepotrzebnie dużymi obostrzeniami prawnymi. Z tego powodu w wielu projektach twórcy powstrzymywali się od wykorzystania tych obrazów – w innych okolicznościach nie byłoby z tym żadnego problemu. Absurd całej sytuacji stanie się tym bardziej widoczny, gdy weźmiemy pod uwagę, że można wykorzystać dane OSM oraz styl kafelków na licencji CC0 i samodzielnie otrzymać takie same obrazy, będąc przy tym ograniczonym jedynie warunkami licencji ODbL dotyczącymi „Produktów” („Produced Works”).
Przez wiele lat było dla nas oczywiste, że taki układ, generujący niepotrzebne napięcia w kontaktach z zewnętrznymi podmiotami (na przykład tak, jak to było w przypadku PLOS One) jest nie do przyjęcia, oraz że powinniśmy przejść na licencję wymagającą od użytkowników wyłącznie uznania autorstwa. Jednak głównym pytaniem, na które Grupa Robocza ds. Licencjonowania (Licensing Working Group, LWG) nie była w stanie odpowiedzieć, było „na jakiej licencji powinniśmy w przyszłości publikować kafelki?”. Biorąc pod uwagę, że w użyciu istnieje wiele różnych licencji, możnaby założyć, że to nie będzie problem. Okazuje się, że poza licencjami wykorzystywanymi przez instytucje rządowe (takimi jak Open Government Licence i jej pochodne), nie istnieje żadna uznana i popularna licencja opierająca się wyłącznie na uznaniu autorstwa. Jednocześnie za wszelką cenę chcieliśmy uniknąć tworzenia nowej, własnej licencji.
W 2019 roku złożyliśmy do zarządu Fundacji OpenStreetMap propozycję przejścia na licencję CC BY 4.0 z jednoczesną rezygnacją ze wszystkich warunków wykraczających poza wymóg uznania autorstwa. Nasze rozumowanie opierało się na założeniach: wykorzystanie dobrze znanej marki byłoby dla nas korzystne; rezygnowalibyśmy z warunków, które i tak są zazwyczaj ignorowane zarówno przez licencjodawcę, jak i przez licencjobiorcę – nawet, jeżeli zawiłości prawne nie byłyby dokładnie rozumiane, wszystko dałoby się pomyślnie rozwiązać.
Propozycja nie została rozpatrzona przez zarząd po tym, jak spotkała się z dużym sprzeciwem ze strony społeczności. Choć Grupa Robocza ds. Licencjonowania uznaje argumentację stojącą za sprzeciwami za niesłuszną, na początku tego roku ponownie złozyliśmy propozycję do zarządu, tym razem wyłącznie z krótkim stwierdzeniem, iż kafelki powinny być na licencji „Produktu” ODbL, z pominięciem wszystkich dodatkowych warunków. Odbyły się już dyskusje, podczas których to rozwiązanie zostało uznane jako możliwy sposób rozwiązania problemu. Odpowiedni tekst prawny można odnaleźć w sekcji 4.3 licencji ODbL https://opendatacommons.org/licenses/odbl/1-0/index.html. Według jego brzmienia jedynym wymaganiem, jakie stawia, jest uznanie autorstwa w odpowiedniej formie.
W zeszłym miesiącu zarząd zaakceptował propozycję i zarządził wprowadzenie nowej licencji w życie od 1 lipca 2020. Tekst sekcji „Prawa autorskie” na openstreetmap.org w języku angielskim zostanie przez nas uaktualniony niezwłocznie po wprowadzeniu zmian. Aktualizacja innych wersji językowych nastąpi z pewnym opóźnieniem – prosimy wszystkich o cierpliwość do czasu, aż uda się wszystko dostosować do nowych przepisów.
Simon Poole w imieniu Grupy Roboczej ds. Licencjonowania
Tłumaczenie: Mateusz Bartczak.
Chciałbyś tłumaczyć wpisy na naszym blogu na swój język? Wyślij nam wiadomość na adres communication@osmfoundation.org pod tytułem „Helping with translations in [language]”.
Fundacja OpenStreetMap jest organizacją non-profit, utworzoną w celu wsparcia projektu OpenStreetMap. Jest dedykowana wspieraniu wzrostu, rozwoju i dystrybucji darmowych danych geoprzestrzennych, z których każdy może korzystać i je udostępniać. Fundacja OpenStreetMap jest właścicielem i zajmuje się utrzymaniem infrastruktury projektu OpenStreetMap. Fundacja jest wspierana finansowo przez składki członkowskie i darowizny oraz organizuje coroczną, międzynarodową konferencję State of the Map. Fundacja nie zatrudnia żadnych pełnoetatowych pracowników oraz wspiera projekt OpenStreetMap poprzez pracę grup roboczych, w których skład wchodzą wolontariusze. Jeżeli chciałbyś zostać członkiem fundacji, więcej informacji znajdziesz pod tym linkiem.
OpenStreetMap została utworzona w 2004 roku i jest międzynarodowym projektem mającym na celu stworzenie darmowej mapy świata. W tym celu my, tysiące wolontariuszy, zbieramy dane o drogach, liniach kolejowych, rzekach, lasach, budynkach i wielu innych obiektach na świecie. Uzyskane przez nas dane mapy mogą być pobierane za darmo przez każdego i wykorzystywane do dowolnych celów – także komercyjnych. Możliwe jest tworzenie własnych map, które wyróżniają niektóre funkcje, służą do wyznaczania tras, itp. OpenStreetMap jest coraz częściej wykorzystywana, gdy potrzeba mapy, którą można bardzo szybko i łatwo aktualizować.
This post is also available in: angielski holenderski francuski Galicyjski włoski japoński portugalski, Brazylia hiszpański ukraiński